|
Denetim Raporları
UZUN ŞEKİLLİ DENETİM RAPORU:
Geniş kapsamlı olarak düzenlenen bir rapor biçimidir. Tüm denetim çalışmaları, bulgular ve varılan sonuçlar raporda ayrıntılı olarak belirtilir. Raporda ayrıca denetçinin açıklamaları ve yorumları da yer alır. Bu tür raporlar genellikle üst yönetim için hazırlanır ve diğer işletme ilgililerine verilmez. Denetim raporlarını ulaşılan sonuca göre ise dörde ayırmak mümkündür. OLUMLU DENETİM RAPORU: Denetçinin; finansal tabloların doğru bir şekilde hazırlandığı hususunda yeterince kanıt toplamasına ve tabloların bir önceki döneme ait muhasebe politika ve uygulamaları temel alınarak genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uyumlu bir biçimde hazırlanmış olduğuna kanaat getirmesine bağlı olarak ulaştığı olumlu görüşün ifade edildiği rapordur. OLUMSUZ DENETİM RAPORU: Bir bütün olarak finansal tabloların finansal durumu, faaliyet sonuçlarını ve finansal durumdaki değişmeleri genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri doğrultusunda açık ve dürüst olarak yansıtmaması halinde olumsuz denetim görüşüne ulaşılarak rapor düzenlenir. Bu raporun açıklama bölümünde olumsuz görüş bildirilmesine yol açan nedenler ve bunların finansal tablolar üzerine yaptıkları etkiler belirtilir. Olumsuz görüşün ifade edildiği sonuç bölümünde de açıkça açıklama bölümüne dikkat çekilir. ŞARTLI GÖRÜŞ BİLDİREN DENETİM RAPORU: Önemli aksaklıkların bulunması ancak bu aksaklıkların bir bütün olarak finansal tabloların dürüstlüğünü ve güvenilirliğini bozmaması halinde ortaya çıkan görüşün yer aldığı rapordur. Kısaca denetçinin genel olarak olumlu görüş taşıması ancak bazı konularda görüşüne koşul koyması ve bunu açıklaması ile ortaya çıkan bir rapordur. Örneğin, işletmenin biri hariç tüm depolarında sayım yapılmış ve sayım yapılamayan depodaki mallar genel toplam içinde önemli bir yer tutmuyorsa olumsuz görüş yerine durum raporda belirtilmek suretiyle şartlı görüş bildiren rapor düzenlenir. Muhasebe aksaklığının önem derecesinin ölçülmesi ile ilgili kesin ve açık kurallar yoktur. Bir aksaklığın önemli olup olmadığı denetçinin mesleki yargısına bağlıdır. GÖRÜŞ BİLDİRMEKTEN KAÇINILAN DENETİM RAPORU: Denetim kapsamının şartlı bir görüş bile bildirilemeyecek kadar önemli ölçüde sınırlandırılmış olması, finansal tablolarda yer alan önemli kalemler hakkında yeterince kanıt toplanamaması ve önemli belirsizliklerle birlikte etkin olmayan bir iç kontrol yapısının bulunması halinde denetçi görüş bildirmekten kaçınabilir. Denetçi çalışmalarının işletme tarafından önemli ölçüde engellenmesi de denetçinin görüş bildirmesinden kaçınmasına yol açabilir Denetçi görüş bildirmekten kaçınmasına yol açan nedenleri raporun açıklama bölümünde belirtir. SPK MEVZUATINA GÖRE SINIRLI DENETİM RAPORUNUN HAZIRLANMASINDA GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULACAK HUSUSLAR SPK’na göre (kurul tebliğleri uyarınca) ara mali tablo düzenlemekle yükümlü olan Anonim Ortaklıklar, aracı kurumlar, menkul kıymet yatırım ortaklıkları, menkul kıymet yatırım fonlarının düzenleyecekleri ara mali tablolarının sürekli denetlemeyle görevli bağımsız denetim kuruluşları tarafından incelenip rapora bağlanmasına sınırlı denetim adı verilir. Sınırlı denetim raporu; rapor özeti, sınırlı denetim konusu mali tablolar ve ekleri ile denetçi tespitlerine dayanak olan tüm kanıtlar ve uygulanan denetim teknikleri ve yöntemlerinin belirtildiği notlardan oluşur. Sınırlı denetim raporu; —Başlık, —Denetim kapsamı, —Denetçi görüşü ve açıklamalar, tespitler, —İmza ve tarih, bölümlerinden oluşur. SPK’ nun Bağımsız Sınırlı Denetlemeye ilişkin ilke ve kurallar hakkındaki tebliğin 9.maddesine göre sınırlı denetim raporlamasının temel ilkeleri şunlardır; Sınırlı denetleme raporu, ara mali tablolar üzerinde etkisi olan veya olması muhtemel her türlü mevzuat aykırılıklarını ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinden sapmaları belirtmelidir. Sınırlı denetleme raporu, muhasebe politikalarının bir önce yılın aynı “ara dönemi” ile tutarlı olarak uygulanıp uygulanmadığını, varsa tespit edilen değişiklikler ile birlikte açıklamalıdır. Ara mali tabloların, tam açıklama kavramına aykırı bulunması halinde, bu husus gerekçeleri ile birlikte raporda belirtilmelidir. Sınırlı denetleme raporunda denetçi, yönetimin sağladığı bilgilerin test edilmesine dayanarak, mali tablolar hakkında ulaştığı sonuçlara yer vermelidir. DENETİM SÜRECİ VE PLANLAMASI Denetim çalışması dört aşamadan oluşan bir süreçtir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir. 1-Müşterinin Seçimi ve İşin Kabulü 2-Denetimin Planlanması 3-Denetim Programının Yürütülmesi 4-Raporlama MÜŞTERİNİN SEÇİMİ VE İŞİN KABULÜ Denetçi teklif edilen bir denetim işini kabul edip etmemekte tamamen serbesttir. Bu nedenle denetçi öncelikle ilgili işletme hakkında araştırma yaparak bilgi toplayacak diğer taraftan müşteriyle de görüşerek topladığı çeşitli bilgileri değerlendirecek ve işi alıp almayacağına karar verecektir.3568 sayılı kanuna dayanılarak çıkarılan “SM, SMMM, YMM’in Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”’ in 52 inci maddesinde, meslek mensuplarının teklif edilen denetim işini kabul etmeden önce araştırma yapmalarının gereği belirtilerek bu araştırmada yararlanılacak bilgiler sayılmıştır. Bunlar; —Genel Bilgi(Şirket unvanı, hissedarlar) —Personel durumu —Muhasebe departmanının çalışma tarzı —Satışlar —Satın alma —Envanter —Üretim faaliyetlerinin muhteviyatı —Maliyet sistemi —Sabit kıymetlerin durumu —Şirket borç ve alacaklarının durumu —Vergi dairesi ve diğer resmi kuruluşlarla ilişkileri —Son iki yıl bilânço ve k/z tablolarının birer sureti —Özel bilgiler İŞİN KABULÜ BİR MEKTUPLA OLUR: İşletme hakkında toplanan bilgilerin irdelenmesi sonucunda, denetçi işi kabul etme yönünde bir karar verdiğinde, durumu bir mektup ile işletmeye bildirir. Gönderilen ve taraflarca imzalanan bu mektup, sözleşme niteliğindedir. Adına “Denetim Sözleşmesi” veya “Denetim Anlaşma Mektubu” denilen bu sözleşme aşağıdaki unsurları ihtiva etmelidir: 1.Sözleşmeyi yapan ilgililer, 2-Yapılacak denetimin konusu, 3-Mali tablolarla ilgili olarak yönetimin sorumluluğunun içeriği, 4-Yapılacak çalışmaların niteliği ve neler olduğu, 5-Denetimin kapsamına alınacak süre ve dönem, 6-Denetimin yapılacağı yerler, 7-Denetimin başlama ve bitiş tarihleri, 8-Raporun teslim edileceği tarih, 9-Denetimde görev alacak elemanlar, Anlaşma mektubunun işletme tarafından imzalanıp bir kopyasının denetçiye gönderilmesi ile denetim fiilen başlamış olur. Açıklamalardan anlaşıldığı üzere, denetim öncesi saptanacak hususlar ile denetim sözleşmesinde yer alması gereken hususlar gerçekleştirilecek muhasebe denetimi faaliyetleri konusunda ipuçları verecek niteliktedir. Bu ipuçlarından da yararlanmak suretiyle denetimde esas alınacak ilkeleri ve aşamaları saptamak kolaylaşmaktadır. |
ANASAYFA | HAKKIMDA | FORMLAR | FAYDALI LİNKLER | PRATİK BİLGİLER | SORGULAMALAR | HESAPLAMALAR | İLETİŞİM
© 2012 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Temel Karaman
|
AKALIN MEDIA |